برنامه آموزشی پزشکی عمومی بعد از ۳۰ سال بازنگری شد / طراحی نظام تربیت نیروی انسانی نظام سلامت برای ۵ تا ۱۰ سال آینده
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: با پیش بینی شرایط آینده نظام سلامت، برنامه تربیت نیروی انسانی نظام سلامت برای ۵ تا ۱۰ سال آینده طراحی شده است.
به گزارش پایگاه خبری خبردارو، باقر لاریجانی معاون آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به چالشهای پیشروی وزارت بهداشت در حوزه آموزش اشاره کرد و گفت: امروز به کمک تلاشهایی که طی دهههای گذشته توسط مسئولین نظام سلامت کشور صورت گرفته، کشور ما در آموزش علوم پزشکی تا حد زیادی خود کفا شده و تمامی رشتهها در تمامی مقاطع در کشور تدریس میشود.
لاریجانی در ادامه تصریح کرد: ادغام آموزش علوم پزشکی در ارائه خدمات یکی از نقاط قوت نظام سلامت کشور ما است چرا که این رویکرد ضمن اینکه باعث میشود آموزش در محیطهای بالینی صورت پذیرد، که خود باعث ارتقای سطح مهارت دانش آموختگان حوزه علوم پزشکی کشور میشود، بسترهای لازم برای تربیت نیروی انسانی حوزه را متناسب با نیازها فراهم مینماید. همچنین در برنامههای درسی گروههای مختلف علوم پزشکی نیز آموزشهای در عرصه در کنار دروس تئوری گنجانده شده و طی چند سال اخیر توجه به آشنایی بیشتر دانشجویان با بسترهای ارائه خدمات بستری و سرپای، اخلاق حرفهای و تکنولوژیهای روز دنیا در برنامههای آموزشی (کوریکولوم) رشتههای مختلف بیش از پیش دیده شده است.
وی در خصوص اولویت آموزش پزشکی نسبت به سلامت نیز اظهار کرد:اولویت نظامهای سلامت همیشه با پیشگیری و سلامت بوده و همانطور که در دهههای گذشته شاهد بودیم بیماریهای واگیر که معضل اصلی سلامت در بسیاری از کشورها از جمله کشور ما بوده ریشه کن شده است. لیکن در دهههای اخیر با تغییر سبک زندگی این بیماریهای غیرواگیر است که به عنوان چالش اصلی نظامهای بهداشت و درمان در کل دنیا تبدیل شده و امروزه میبینیم بیشتر مرگها بر اثر این بیماریها رخ میدهد و هزینههای گزافی نیز به کشورها تحمیل میشود. بر این اساس سازمان بهداشت جهانی باتوجه به این معضل یک سری اهداف برای کنترل و پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر تعریف کرده و کشورهای عضو نیز ملزم به برنامه ریزی برای دستیابی به این اهداف است.
به گفته معاون آموزشی وزارت بهداشت، جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای پیشرو در برنامه ریزی برای کنترل و پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر است و اسناد سیاستی بسیاری در این زمینه در کشور طراحی شده است. اقداماتی برای جلب مشارکتهای بین بخشی و ایجاد زیرساختهای لازم برای کنترل این گروه از بیماریها در دست اجرا است و حمایتهای سیاسی خوبی هم در کشور از این برنامهها میشود. امیدواریم با اجرایی سازی این برنامهها و کاهش عوامل خطر ابتلا به بیماریها ضمن کاهش بار بیماریهای غیرواگیر و مرگ و میر ناشی از این بیماری ها، بار هزینههایی که در حال حاضر برای درمان این بیماریها میشود کاسته شود.
وی ادامه داد: اولویت حوزه آموزش علوم پزشکی کشور پاسخگویی به نیازهای جامعه است. با پیش بینی شرایط آینده نظام سلامت، برنامه تربیت نیروی انسانی نظام سلامت برای ۵ تا ۱۰ سال آینده طراحی شده است.
لاریجانی همچنین بر توجه سیستم آموزشی کشور به تربیت متخصص و فوق تخصص در رشتههای مختلف پزشکی اشاره کرد و افزود: دوره آموزش پزشکی عمومی سنگ بنای آموزش پزشکی است و ارتقای کیفیت آموزش در این دوره میتواند بر کل نظام سلامت کشور اثرگذار باشد. در برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی توسعه همه جانبه آموزش عالی سلامت با رویکرد پاسخگویی به نیازهای کشور به نیروی انسانی علوم پزشکی و ارتقای کیفیت آموزش از چشم اندازهای مهمی است که پیگیری میشود. برآورد نیروی انسانی مورد نیاز حوزه سلامت کشور برای ۵ تا ۱۰ سال آینده در تمامی مقاطع از جمله اقداماتی بود که در این راستا صورت گرفته است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت تاکید کرد: باتوجه به شرایط کشور در این برهه زمانی تخمین زده شده که چه میزان از نیروهای حوزه سلامت در هر مقطعی از جمله پزشکی عمومی مورد نیاز است. بر اساس این برآوردها که برش منطقهای آن نیز در دست اقدام است مجوز تربیت نیرو برای هر منطقه آمایشی براساس نیازها اعطا میشود. در واقع این راهکاری است تا نیروها بر اساس نیاز تربیت شوند نه تقاضاهای القایی در جامعه.
لاریجانی خاطر نشان کرد: در برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی کیفیت آموزش دوره پزشکی عمومی موضوعی است که مورد توجه قرار گرفته و برنامه آموزشی پزشکی عمومی بعد از ۳۰ سال برای اولین بار در کشور بازنگری شد. در این برنامه به مواجهه زودهنگام دانشجویان پزشکی با محیطهای ارائه خدمات، توجه به نیازهای جامعه و انعطاف پذیری دروس براساس نیازهای بومی منطقهای که دانشجو در آن تحصیل میکند توجه ویژهای شده است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت به نقش اخلاق پزشکی در آینده آموزش پزشکی اشاره کرد و گفت: اخلاق در تمامی علوم و شئونات زندگی موضوع اصلی است و در حوزه علوم پزشکی از آنجا که با جان انسانها سر و کار دارد موضوعی حیاتی و مهم میباشد و از آنجا که اخلاق پزشکی جز لاینفک حرف پزشکی محسوب میشود آموزش آن از ضروریات آموزش پزشکی است که لازم است برنامه جامعی در این زمینه در کشور طراحی گردد و آموزش اخلاق پزشکی تمامی دانشگاههای علوم پزشکی کشور به صورت هماهنگ و یکپارچه صورت پذیرد. با بازمهندسی شورای عالی اخلاق پزشکی، اقدامات خوبی در زمینه برنامه ریزی برای ارتقای اخلاق پزشکی در کشور صورت گرفت. همچنین اجرای بسته توسعه اخلاق حرفهای به عنوان یکی از بستههای زیربنایی در برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی توسط کارگروهی در معاونت آموزشی پیگیری میشود.
وی یادآور شد: برنامه راهبردی اخلاق پزشکی کشور سال گذشته بازنگری شد و در شورای عالی اخلاق پزشکی تصویب گردید. راهنماها و چارچوبهایی هم در زمینههای مختلف در حوزه اخلاق پزشکی در مراکز ذیربط در کشور در حال تدوین است. در حال حاضر کمیته کشوری اخلاق در آموزش علوم پزشکی با هدف توسعه اخلاق پزشکی در حوزه آموزش علوم پزشکی کشور راه اندازی شده و به موازات آن کمیتههای اخلاق در آموزش در سطح دانشگاهی نیز فعالیت مینمایند. امیدواریم با تلاشهای همکاران در دانشگاههای علوم پزشکی شاهد اجرای برنامههای کشوری اخلاق پزشکی و اعتلای بیش از پیش اخلاق در نظام سلامت کشور باشیم.
لاریجانی در خصوص برنامهریزی آموزش رشتههای جدید پزشکی و همچنین گرایشهای میانرشتهایی برای آینده آموزش پزشکی نیز گفت: از آنجا که وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی باتوجه به ادغام آموزش در حیطه خدمات نیروی انسانی خود را تا حد زیادی براساس نیاز تربیت میکند، لذا ضمن انجام مطالعات گسترده نیاز سنجی نیروی انسانی در همه رشته مقاطع حوزه آموزش پزشکی با شروع طرح تحول آموزش اولویت خود را در دوقسمت متمرکز کرده است.
وی یادآور شد: یکی تمرکز بر نیازهای جدیدی که در حیطه خدمات سلامت ایجاد شده است مثل پزشکی خانواده و بیماریهای غیرواگیر و نوپدید و دوم حرکت در مرزهای دانش و ایجاد رشتههای میان رشتهای جدید مثل بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی و سلولهای بنیادی. مطالعات گستردهای هم در زمینه رشتههای موردنیاز نظام سلامت با رویکرد ویژه به علوم رشتهای صورت گرفته و توسعه این رشتهها بر مبنای توانمندیها و ظرفیتهای موجود به دانشگاههای علوم پزشکی و مناطق آمایشی کشور سپرده شده است. خوشبختانه این اقدام ضمن توسعه ماموریت گرایی در آموزش علوم پزشکی دستاوردهای خوبی هم طی حدود ۳ سالی که از واسپاری این ماموریتها میگذرد به همراه داشته است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت اظهار کرد: باتوجه به ادغام آموزش علوم پزشکی با نظام ارائه خدمات و تلاشهایی که برای ارتقای کیفیت آموزش در این حوزه صورت گرفته، کیفیت مناسب آموزش و بازار ارائه خدمات سنجیده شده و مناسب را میتوان یکی از علل گرایش به رشتههای علوم پزشکی در کشور است.
به گفته وی، وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی سلامت کشور موظف است برنامههای خود را بر اساس نیازهای واقعی سلامت کشور طراحی نماید و در حوزه آموزش نیز همچون سایر حوزهها نیازهای واقعی مردم به ارائه خدمات مبنای اصلی در برنامه ریزی برای تربیت نیروی انسانی این حوزه است.
لاریجانی تاکید کرد: براساس برآورد صورت گرفته جذب و تربیت نیروی انسانی در حوزه سلامت متناسب با نیاز جامعه است و طی سالهای آتی نیز مجوز تربیت نیروی انسانی چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی براساس این برآوردها صادر خواهد شد. بدیهی است برنامه وزارت بهداشت مدیریت درخواست تحصیل جوانان کشور به حیطههایی است که نیاز آینده نظام سلامت را برآورده میکنند.