دانش و امکانات کافی برای تولید همه داروها در داخل را نداریم
اگر وزارت بهداشت قصد دارد واردات را ممنوع کند، باید کیفیت قابل قبول و مطلوبی برای داروهای تولید داخل ارائه دهد
به گزارش پایگاه خبری خبردارو، به نقل از پانا، مدتی است مسئولان وزارت بهداشت و برخی اعضای کمیسیون بهداشت مجلس بر لزوم محدودیت واردات دارو و تولید داخلی داروها در کشورتاکید دارند و معتقدند که واردات تمامی داروها باید بسیار محدود شود و علاوه بر اینکه داروهای مشابه تولید داخل هرگز وارد نشوند، سایر داروها نیز به تولید داخل برسند . در واقع این موضوع، جزو سیاستهای وزارت بهداشت شده است.
سیامک افاضلی، داروساز در خصوص تبعات این سیاست و اینکه قرار است وضع داروهایی که وارد نمیشوند و همین حالا هم دچار کمبود در داخل هستیم، چه شود میگوید: اینکه بگوییم ما اصلا واردات نخواهیم داشت یا واردات را بسیار محدود خواهیم کرد، امکانپذیر نیست. با توجه به نبود زیرساختها و تکنولوژیهای کافی در کشور این موضوع عملی نیست. اگر کشوری با پیشتاز علمی باشیم و خودمان در دانش، تجربه کافی داشته باشیم میتوانیم این حرف را به راحتی بیان کنیم، اما تا زمانیکه ما وارد کننده دانش و دنباله روی علمی دنیا هستیم، هر روز داروهای جدیدی با تکنولوژی جدیدتری وارد بازار میشود و ما با فاصلهای عقبتر از دنیا آنها را داخل کشور تولید میکنیم؛ بنابراین نمیتوان گفت ما نیازی به واردات بسیاری از داروها نداریم. همین حالا بخشی از داروها نیازمند واردات هستند که باید واردات آنها ادامه یابد و ما امکان تولید آنها را چه به لحاظ سختافزاری و چه به لحاظ دانشی نداریم.اگر هم بتوانیم آنها را تولید کنیم، با قیمت بالاتری از واردات تولید می شود. بحث صرفا محدود کردن واردات نیست، بلکه تولید دارو در داخل با هدف به صرفهبودن و خارج نشدن ارز از کشور انجام می شود، بنابراین تولید برخی داروها ارزش خارج شدن ارز زیاد برای تامین مواد اولیه و امکانات آن را ندارد.
او ادامه میدهد: هماکنون دو بحث مطرح است. داروهایی داشتیم که وارد میشد،مشابه آنها هم تولید میشده و قرار است دیگر وارد نشود. بحث دیگر این است که نمیخواهیم بگوییم کیفیت داروهای خارجی صرفا بهتر است یا کیفیت داروهای داخلی. مسئله اصلی گلایه بیماران مختلف از نبود سازگاری و کیفیت پایین تعدادی از داروهای تولید داخل است.
برای بررسی کیفیت، داروهای داخلی باید از داروخانه جمعآوری شده و بار دیگر آزمایش شوند
افاضلی تاکید میکند: برای بررسی کیفیت داروهای تولید داخل، تحت کنترل وزارت بهداشت و آزمونهای pms، نمونه هایی از داروهای تولید داخل ایرانی را از داروخانه ها به صورت رندوم باید جمعآوری کنند تا به لحاظ کیفیت و بهداشتی کنترل و بررسی شوند. در واقع داروهایی که به داروخانه جهت عرضه به بیمار رفتهاند، بار دیگر باید آزموده شوند. چنانچه این اتفاق جدی گرفته شود و اصلاح کیفی داروهای تولید داخل را به درستی انجام دهیم، میتوان همه نوع دارویی را با کیفیت خوب در کشور تولید کرد.
این داروساز در پاسخ به اینکه آیا میتوان گفت صرفا کیفیت داروهای عمومی و پرمصرف و نه داروهای بیماران خاص و بیماران قلبی و سرطانیها در کشور سطح خوبی دارد، می گوید: الزاما نمیتوان گفت فقط داروهای عمومی کیفیت خوبی دارند. برخی داروهای بیماران خاص هم کیفیت خوبی دارند.
در واقع، مواد اولیه ای که برای تولید دارو وارد کشور می شود، همچنین نوع فرمولاسیون و موارد دیگر باید بررسی و آزمایشهای لازم روی آنها انجام شود تا بتوان داروی با کیفیتی تولید کرد.
بستهبندی غیر بهداشتی و ترخیص دیرهنگام از گمرک، عوامل بیکیفیتی داروهای داخلی
او در خصوص اینکه چه عواملی باعث میشود داروهای تولید داخل از کیفیت پایینی برخوردار باشند، عنوان میکند: گاهی به دلیل بسته بندی غیراستاندارد که نمیتواند محافظت کامل از دارو در برابر دما و حرارت و گرما و سرما داشته باشد، کیفیت دارو پایین می آید. گاهی بعد از توزیع به خاطر شرایط دما و رطوبت در داروخانه ها و انبارها، کیفیت آن افت پیدا میکند. مثلا در فصل تابستان در زنجیره توزیع دارو، مراقبتهای لازم از دارو نمیشود و کیفیت آن را کاهش میدهد.
این دارو ساز ادامه میدهد: حتی کیفیت لوازم بستهبندی نیز در این امر بسیار ضروری است و به آن توجه نمیشود. پلاستیکهایی که برای بستهبندی استفاده میشود، کیفیت دارو را پایین میآورد. در واقع بسته بندی دارو تابع استانداردهای خاصی است که متاسفانه در کشور چندان رعایت نمیشود که این هم دلایل خودش را دارد. از جمله تحریم و کمبود مواد اولیه و نرخ تورم و کمبود منابع اقتصادی برای این مسئله. همه اینها باعث میشوند کیفیت بستهبندی و داروی تولید داخل پایین بیاید.
او همچنین با اشاره به اینکه ماده اولیه تولید دارو در داخل، باید در شرایط خاصی نگهداری شود، تصریح میکند گاهی ماده اولیه چند ماه در گمرک میماند و دیگر قابل استفاده نیست. اما به صورت کلی مواد اولیه ای که از چین و هند وارد میشود، هم کیفیت خوب دارند، هم کیفیت نامناسب. بستگی به نوع خرید وزارت بهداشت و کارخانه های تولید دارو دارد. به طوریکه اروپا هم به دلایل زیستمحیطی در عمده موارد مواد اولیه داروهای خود را از طریق چین و هند تامین میکند و آنها به همه دنیا صادرات دارند.
به گفته افاضلی اگر واقعا وزارت بهداشت قصد دارد واردات را تا این حد ممنوع کند، باید کیفیت قابل قبول و مطلوبی برای داروهای تولید داخل ارائه دهد.
او خاطرنشان میکند: هیچ گونه طبقهبندی نمیتوان برای سطح کیفی داروهای خارجی و داخلی در نظر گرفت. به عنوان مثال کیفیت داروهای داخلی دیابت قابلیت رقابت با داروهای وارداتی را ندارند. بنابراین ما در مواردی آنقدر دچار مشکل هستیم که نمیتوان واردات را به طور عمده ممنوع کرد.