سطح بالاي چربي يا کلسترول خون مي‌تواند باعث عوارضي مانند آترواسکلروز (سفت و شکسته شدن عروق)، فشار خون بالا، بيماري‌هاي قلبي و عروقي، افزايش شانس ابتلا به سکته مغزي، کبد چرب و... شود.

به گزارش پایگاه خبری خبردارو، رژيم غذايي نامناسب، استفاده از غذاهاي چرب و پرکالري، فرهنگ ناصحيح استفاده بيش از حد از غذاهاي فوري (فست‌فودها) نظير پيتزا، سس مايونز، فرهنگ نادرست مصرف زياد گوشت قرمز در جامعه و زندگي کم‌تحرک ماشيني در کشور ما باعث شده است افراد زيادي به مشکل بالا بودن چربي و کلسترول خون يا چاقي مبتلا باشند.

اولين و بهترين راه براي کاهش يا رفع اين مشکل، اصلاح رژيم غذايي است. يکي از مهم‌ترين توصيه‌هاي غذايي، کاهش مصرف گوشت قرمز و برنج و استفاده بيشتر از سبزيجاتي نظير کلم، کرفس، هويج، کاهو، اسفناج، کدو و ... در رژيم غذايي روزانه است. مرف بيشتر غذاهاي دريايي و ساير ترکيبات حاوي روغن امگا 3 نيز توصيه مي‌شود.
گياهان دارويي زيادي نيز وجود دارد که کاهش‌دهنده چربي خون نيز هستند مانند:
* دم‌کرده آويشن که از ديدگاه طب سنتي ايران دفع‌کننده رطوبت و بلغم از بدن است، از پايين آورنده‌هاي مناسب چربي خون محسوب مي‌شود.

* مصرف روزانه يک قاشق چاي‌خوري پودر يا نيمکوب شده سياه‌دانه يا دانه تره هم مي‌تواند در کاهش چربي خون نيز تأثير داشته باشد.
* سير، سويا، گشنيز، جعفري و شويد از سبزيجات موثر در کاهش چربي و کلسترول است. به عنوان مثال، نوشيدن دم‌کرده شويد و ليمو عماني يک ساعت پس از غذا مي‌تواند در کاهش سطح کلسترول و چربي خون موثر باشد.
* چاي پور (Puer) يکي از معروف‌ترين انواع چاي چيني است که داراي خواص بسيار قوي کاهنده چربي و کلسترول است.
* دم کرده پوست نارنگي و زنجبيل نيز مي‌تواند موثر باشد.
* جومينگ ز (Jueming ze) نيز گياه بسيار موثري در کاهش چربي، کلسترول و قند خون است.
* نوشيدن دم‌کرده زينان و عناب نيز در اين امر موثر است.
* مصرف سماق همراه غذا نيز به دليل تأثيراتي که روي صفرا دارد، مي‌تواند تأثيرات مناسبي در پايين آوردن چربي خون داشته باشد.
برخي گياهان به مقدار زيادي ساپونين دارند و به همين دليل خاصيت کف کنندگي در آن‌ها وجود دارد. در جانوران خون گرم از نظر سيستميک ساپونين جذب نمي‌شود ولي چون کشش سطحي را کم مي‌کند (مثل رزين) چربي‌ها و کلسترول به آن باند شده که خود سبب دفع کلسترول از بدن مي‌شود. اين گياهان عبارتند از:

* تخم شويد (Anethum Graveolens) : در داروخانه ها دارويي بنام آنتوم موجود است که به صورت قرص است و حاوي شاه تره، کاسني و شويد مي‌باشد. اين دارو پايين آورنده چربي خون است. اين دارو که بيشترين ماده مۆثر آن شويد است، طبيعت گرم دارد.
* شويد : در کساني که ترش مي‌کنند و سوزش سردل دارند خيلي مۆثر است. همچنين زياد کننده شير و لاغر کننده است. پايين آورنده چربي خون نيز هست. (قطره ديل سان)
* کاسني (Chicore): به نام عربي آن الهندبا است در حديثي از حضرت محمد آمده است : برگي از کاسني نيست مگر قطره اي از بهشت بر آن باشد. کاسني تقويت کننده معده، ضد درد و ضد تب است و در درد چشم، بيماري‌هاي کبدي، يرقان، قولنج نارساي کليوي و در بيماري‌هاي اعصاب از آن استفاده مي‌شود. کاسني طبيعت سرد دارد.
* شاه تره : طبيعت سرد دارد و از گياهان ديگر در فراورده آنتوم است. اين گياه تصفيه کننده خون، صفرا آور، بر طرف کننده خارش‌هاي جلدي و اشتها آور است و در درمان يرقان و تصلب شرايين نيز از آن استفاده مي‌شود. از عرق آن به عنوان تقويت کننده و اشتها آور استفاده مي‌شود.
* آرتيشو - کنگر فرنگي (Cynara Scolymus): پايين آورنده کلسترول خون است (قطره سينا بيل)
* سير : پايين آورنده فشار خون و چربي خون است و اثرات ضد ميکروبي نيز دارد و طبيعت گرم دارد.
عصاره برگ گياه «مرزه» چربي خون را کاهش مي‌دهد
نتايج حاصل از يک طرح تحقيقاتي در لرستان نشان مي‌دهد که استفاده از عصاره برگ گياه «مرزه» باعث کاهش چربي خون مي‌شود. رييس دانشگاه علوم پزشکي استان لرستان گفت: اين طرح تحقيقاتي از سوي کارشناسان گياهان دارويي لرستان در آزمايشگاه مرکز تحقيقات گياهان دارويي لرستان به مدت يک سال انجام شد.
دکتر «شهرام توفيقي» نام علمي اين نوع گياه دارويي را «ساتورجاخوزستانيکا» ذکر کرد و افزود : در اين طرح تحقيقاتي اثرات موثر اين گياه براي نخستين بار روي انسان در کشور به اثبات رسيد. وي افزود قبلاً اين گياه به عنوان مکمل غذايي براي انسان از سوي کارشناسان معرفي شده بود. يافته‌هاي اين آزمايش نشان مي‌دهد که مصرف اين نوع گياه مانند داروهاي شيميايي ميزان چربي خون را در بدن انسان کاهش داده و اثرات بسيار مطلوبي در اين زمينه دارد.
وي اضافه کرد: پژوهشگران گياه را پس از تبديل به پودر، به شکل کپسول خوراکي درآورده تا براي کنترل چربي خون افراد بيمار از آن استفاده نمايند.

وي يادآور شد: چند سال پيش يک گروه پزشکي نيز يک نوع گياه مرزه در شمال استان خوزستان کشف کرده که خاصيت‌هاي مفيد دارويي دارد. پيش از اين نيز يک گروه علمي در لرستان کشف کردند که عصاره برگ زيتون براي کاهش کلسترول خون بسيار مفيد مي‌باشد.

نکته قابل توجه اين که اگر بيماري در حال استفاده از داروهاي شيميايي نظير سيمواستاتين يا آترواستاتين براي چربي بالاي خون است نبايد بدون نظر پزشک اين داروها را قطع کند و براي جايگزيني با گياهان دارويي بايد با پزشک معالج خود مشورت کند.


منابع:
jamejamonline.ir دکتر امير هومن کاظمي، متخصص طب سوزني و گياهان دارويي