رئیس هیئت ‏مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، صنعت دارو با مسائل و مشکلات زیادی روبه‏ روست. اخیرا از قاچاق گسترده و سازمان‏ یافته خبر دادند؛ اینکه 19 کانتینر دارو از ایران به عراق قاچاق شده است ولی بعدا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان گمرک و سازمان غذا و دارو اعلام کردند که دارو ترانزیتی بوده است و محموله هیچ ربطی به ایران نداشته است؛ من هم همین نظر را می‌پذیرم و معتقدم که قاچاق با این حجم از ایران ممکن نیست. البته جزئیات موضوع را هم نمی‌دانم و باید درباره این مسئله نهاد نظارتی دقیق‌تر صحبت کند.

به گزارش پایگاه خبری خبردارو،محمد عبده‌زاده، رئیس هیئت ‏مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، در شرایط حاضر انگیزه قاچاق برای دارو خیلی بالاست، دلال می‌تواند دارو را به هر طریقی ارزان تهیه کند، و تفاوت دلار ترجیحی با دلار آزاد چندین برابر است؛ این می‌تواند عامل وسوسه باشد.
درحالی‌که بارها و بارها گفته شده که به جای اینکه سوبسید به کالا داده شود، باید این سوبسید به بیمه‌‌گر داده شود تا خدمات خوبی به بیمار بدهد. باید یارانه به مصرف‏کننده نهایی داده شود ولی در کنار آن ارز تک‏نرخی شود. ما با همین موضوع نامه‌ای به ریاست‌ جمهوری و سران سه‌قوه نوشته‌ایم و استدلال خود را درباره اینکه ارز تک‌نرخی می‌تواند جلوی فساد و رانت و قاچاق را بگیرد، گفته‌ایم.
به‌هرحال آنچه مشخص است اینکه اگر قیمت تمام‏ شده دارو بالاتر برود، سیستم بیمه‌ای همان سوبسید را می‌گیرد و به بیمار خدمات بیشتری می‌دهد و از بیمار بیشتر حمایت می‌شود. اما در سیستمی که رانت به کالا داده می‌شود هم بیمار متضرر است، هم کشور و هم صاحبان صنایع. شاید برخی بپرسند که صنعت دارو ارز ترجیحی می‌گیرد ولی باید به این توجه شود که مشکل اصلی و اول صنعت دارو  ارز 4200 است، تخصیص ارز پروسه‌ای زمان‌بر است. سخت‌گیری‌های بسیار زیادی وجود داردو البته این درست است ولی همین موانع در جاهایی خیلی دست‌وپا گیر شده و دست تولیدکننده را بسته است.
چرخه بازگشت ارز حدود چهار تا شش ماه طول می‌کشد ولی اگر ارز تک‌نرخی بشود تامین ارز به سهولت انجام می‌شود و همه این حواشی از بین می‌رود. ما حتی در خیلی از صنایع دیگر برای تامین ارز به مشکل برخورده‌ایم و این در دوره تحریم و کمبود ارز طبیعی است. اما در صنعت دارو مشکل دیگری هم هست و آن اینکه در بخش تولید 70 درصد نهاده‌های تولید ارز 4200 تومانی نمی‌گیرد و ارز ترجیحی فقط و فقط به ماده موثره تعلق می‌گیرد.
تولیدکننده از شیشه تا درب شیشه و غیره را نیاز دارد تا پرسنلی که در کارخانه کار می‌کنند و همه این هزینه‌ها آزاد تامین می‌شود. اما با همه این اوصاف قیمت‏ گذاری توسط دولت انجام می‌شود.
ما معتقدیم یا باید ارز ترجیحی به همه اجزای تولید تعلق گیرد یا اینکه به هیچ بخش تولید ارز ترجیحی داده نشود. در غیر این صورت نباید انتظار داشت که تغییر قیمت دارو اتفاق نیفتد و بیمه یا بیمار هزینه بیشتری متقبل نشود. اگر می‌خواهید از صنعت دارو حمایت کنید، درست حمایت کنید و اگر این حمایت نیست، اجازه دهید تولیدکننده کار خود را بکند و دولت سوبسید را به خود بیمار بدهد وگرنه باید منتظر بود که صنعت دارویی گرفتار مشکلات زیادتری شود.
اینکه در این شرایط قاچاق دارو وجود دارد یا خیر؟ پاسخ من این است که قطعا وجود دارد ولی من هیچ آمار دقیقی از آن ندارم و البته تمام آمارها تخمین و برآورد است؛ اما شواهدی دیده می‌شود که می‌تواند رفتارهای بازار مصرف را واکاوی کند. در بازار مصرف درخواست برای خیلی از داروها به شدت افزایش یافته است. شاید بخشی از درخواست‏ها به خاطر کرونا باشد ولی همه آن به خاطر کرونا نیست.
طبق نرم سالیانه ما 20-25 درصد افزایش آمار داریم. مثلا در بخش پوکه کپسول می‏گویند سال گذشته 1 میلیارد عدد کپسول آموکسی سیلین تولید شد ولی این عدد امسال به 1.9 میلیارد رسیده است. همه این درخواست‌ها نمی‌تواند به خاطر درخواست مصرف باشد. این عدد و رقم‏ها خیلی بالاست. این درخواست بخشی به مصرف‏ کننده می‏ رسد و بخشی این‏ گونه نیست؛ این وضعیت اصلا طبیعی نیست؛ البته در بقیه اقلام هم می‌توانیم این شواهد را ببینیم.
اما ما باید دنبال معلول نگردیم باید دنبال علت باشیم و ببینیم چرا وضعیت این‏گونه شده است. ارز ترجیحی و چندنرخی بودن ارز زمینه‌ساز خیلی از نگرانی‌هاست. ارز و دارو سرمایه‌های این کشور هستند و باید از این منابع درست حمایت کنیم.
اما یک نکته هم باید توضیح داده شود و آن اینکه ارز آزاد به معنای رها کردن بیمه نیست. وقتی ارز ترجیحی به صنعتی داده می‌شود، تولیدات آن صنعت از کشور غیرقانونی خارج می‌شود پس برای اینکه صنعت و مصرف‏ کننده و دولت در امان باشد باید راه چاره‌ای بجوییم.
در صنعت دارو حمایت از مصرف ‏کننده و بیمار راه‌حل است نه کالا. یارانه وقتی به کالا تعلق می‌گیرد خیلی اتفاق‌ها می‌افتد؛ این یارانه باید به مصرف‌کننده واقعی برسد؛ دراین صورت خیلی از مشکلات دارو و بیمار و گمرک حل خواهد شد.